Nadat Aaron Shwarz, onderzoeker ethiek van Harvard, bijna vijf miljoen artikelen downloadde en werd gearresteerd, sloeg landgenoot Greg Maxwell toe. Hij zette maar liefst 18 000 artikelen online die gewoonlijk achter een betaalsysteem schuilgaan. Beiden riskeren hoge straffen voor hun moedige daden.
Voorstanders van de vrijheid van informatie, waaronder de redactie van Visionair.nl, is het een doorn in het oog. Vind je een interessant wetenschappelijk artikel, dan krijg je een paywall voor de kiezen met het vriendelijke verzoek dertig dollar te betalen voor een artikel van vier pagina’s, waarvoor de schrijver zelf geen cent heeft ontvangen. Ook de woekertarieven die de uitgevers van tijdschriften met wetenschappelijke artikelen in rekening brengen aan abonnees zijn een mooi voorbeeld. Een beetje abonnement doet al gauw duizenden euro’s per jaar. Een enorme kostenpost voor universiteiten en onbetaalbaar voor particulieren of armlastige wetenschappelijke instituten in minder bedeelde landen.
Aaron Shwarz hangt in het ergste geval een gevangenisstraf van 35 jaar en een boete van 1 miljoen dollar boven het hoofd.
Aaron Shwarz schreef in 2008 het Guerilla Open Access Manifesto, waarin hij activisten opriep terug te vechten tegen diensten die wetenschappelijke artikelen afschermen achter paywalls[1]. Shwarz roept wetenschappers op, wetenschappelijke tijdschriften te downloaden en te uploaden naar torrent-netwerken en andere file-sharing systemen. Toen Shwarz dat in 2010 deed bij de non-profit online wetenschappelijke database JSTOR, werd hij door de federale overheid vervolgd.
Maxwell beschrijft zichzelf als een 31-jarige technoloog, hobbywiskundige en amateurwetenschapper uit Noord-Virginia. Hij heeft naar eigen zeggen de artikelen om vergelijkbare redenen vrijgegeven. Volgens hem komen de artikelen van de Philosophical Transactions of the Royal Society en zijn ze gepubliceerd voor 1923, met andere woorden: ze bevinden zich in het publieke domein. Maxwell vindt het schandelijk dat deze artikelen ook nadat hun copyright is verlopen, nog achter slot en grendel worden gehouden. Volgens hem (en ons) komt vooruitgang voort uit het maken van associaties tussen de ontdekkingen van anderen, ze uitwerken en er anderen over vertellen. Dertig dollar moeten betalen werkt daar niet bepaald aan mee.
Swartz loopt de kans veroordeeld te worden tot 35 jaar cel en 1 miljoen dollar boete, een naar Nederlandse begrippen buitenproportionele eis. [2]Tegen Maxwell zijn nog geen aanklachten ingediend.
Opmerkelijk genoeg zijn er noch door JSTOR, noch door MIT klachten tegen Swartz ingediend.
Volgens een persbericht van het openbaar ministerie is computerinbraak te vergelijken met het inbreken in een woning.
Een ding is zeker. De discussie over deze laakbare praktijken zal weer in volle hevigheid oplaaien. Dit overigens terecht. Het is niet te rechtvaardigen, dat commerciële instellingen geld verdienen door publieke instellingen geld te laten betalen voor door mensen in dienst van andere publieke instellingen geschreven artikelen.
Bronnen
1. A. Swartz, Guerilla Open Access Manifesto, 2010
2. Guerilla activist releases 18,000 scientific papers – MIT Technology Review (2011)
