Technologiestiching STW wil talenten graag aanmoedigen “op de ingeslagen weg voort te gaan, kansen te grijpen en verdere kennis en ervaring op te doen in technisch-wetenschappelijk onderzoek met toepassingspotentie”. Daarvoor reikt zij ieder jaar de Simon Stevin Gezelprijs uit.
Dr.ir. Linda van Bedem van Technische Universiteit Eindhoven was deze keer de gelukkige. Zij hield volgens de jury – en het publiek – de beste pitch (verkooppraatje) over haar promotie-onderzoek en won hiermee een cheque van vijfduizend euro.
Operatierobot met gevoel
De pitch van Van den Bedem ging over de door haar ontwikkelde operatierobot Sofie, waarop ze in september 2010 promoveerde. Met bestaande operatierobots voelt de chirurg niet hoe krachtig hij snijdt of aan de hechtdraad trekt, en de robots zijn groot en onhandig in het gebruik.
Tactiele terugkoppeling
‘Force feedback’ wordt ook wel tactiele terugkoppeling genoemd, wat inhoudt dat je tastzin wordt gebruikt. Het heeft vele toepassingen: er bestaan tactiele vesten, tactiele dekens en systemen voor blinden, doven en voor in de auto.
Van den Bedem ontwikkelde daarom een veel compactere robot, die de chirurg door ‘force feedback’ laat voelen wat hij doet. De joystick geeft tegendruk wanneer de arts ergens tegenaan komt, wat het opereren realistischer maakt.
De geringe afmetingen van Sofie zorgen ervoor dat de robot niet snel in de weg staat. Daarnaast staat de slave, het gedeelte van de robot dat de operatie uitvoert, niet op de grond, maar zit het vast aan de operatietafel. Hierdoor is het niet nodig om alles opnieuw in te stellen wanneer de operatietafel met patiënt verplaatst of gekanteld wordt. De arts kan Sofie bovendien gebruiken om een orgaan van verschillende kanten te benaderen of om ‘om de hoek’ te opereren.
Een aantal TU/e-onderzoekers is momenteel bezig een bedrijf op te richten om de technologie die in het Sofieproject is ontwikkeld op de markt te brengen. Volgens Van den Bedem zijn chirurgen in ieder geval erg enthousiast over het prototype. De prijs moet een stuk aantrekkelijker worden dan die van de huidige generatie robots, waaraan een prijskaartje hangt van zo’n anderhalf miljoen dollar.
Zie ook:
- Simon Stevin Gezelprijs 2010
- Simon Stevin Gezelprijs 2009
- Simon Stevin Gezelprijs 2008
- Simon Stevin Gezelprijs 2007
- Simon Stevin Gezelprijs 2006
- Simon Stevin Gezelprijs 2005
Lees meer over techniek in de medische wereld op Kennislink:
