In pril 2014 kwam het boek Capital in the Twenty-First Century. De Franse econoom heeft een enorme dot data over ongelijkheid verzameld die hij in 630 pagina’s en 93 grafieken uit de doeken doet. De kernboodschap van het boek is eigenlijk vrij simpel. Wanneer het rendement op vermogen groter is dan de groei van het nationaal inkomen, resulteert dat in ongelijkheid. Vermogen kweekt meer vermogen en meer vermogen kweekt nog meer vermogen. Rijkdom heeft daarmee de vervelende neiging zich te concentreren in de handen van een select gezelschap.
De afnemende ongelijkheid in de twintigste eeuw, zo blijkt uit Piketty’s noeste arbeid, is de historische uitzondering, niet de norm. In tweeduizend jaar is het rendement op vermogen meestal groter geweest dan de economische groei. Slechts in een korte periode, grofweg van 1914 tot 1973, was dat niet het geval.
Er is wel een belangrijk verschil met 1914: nu is er een bredere middenklasse mét vermogen, in de vorm van een huis. Maar die huizen staan steeds vaker onder water: het aantal Nederlandse huishoudens met een negatief vermogen is verdubbeld sinds 2008. De middenklasse lijkt langzaam maar zeker af te brokkelen
Piketty schetst een doemscenario. Zonder de terugkeer van stevige economische groei (onwaarschijnlijk), hoge belastingen op kapitaal (onwaarschijnlijk) of een Derde Wereldoorlog (onwenselijk), zal de ongelijkheid eindeloos blijven oplopen. Hoe langzamer de economie groeit, hoe belangrijker "oud geld" wordt - en hoe beter je over je huwelijkskeuze na moet denken.
Maar wacht even. Zal het rendement op vermogen na een tijdje niet afnemen, als er nergens meer in geïnvesteerd kan worden? Jazeker, zegt Piketty, maar tegen die tijd hebben we een krankzinnig niveau van ongelijkheid bereikt. En trouwens, als kapitaal in eigen land niet meer genoeg oplevert, kan het altijd nog de grens over. ‘In principe komt dit proces altijd ten einde,’ schrijft de Fransman. ‘Als diegenen met buitenlands eigendom de hele wereld in bezit nemen.’
Je leest het goed.
Tot zover de correspondent
'via Blog this'
Die ongelijkheid was dan ook de hele reden dat Marx in 1867 Das Kapital publiceerde. Er waren nu eenmaal al sinds de oudheid twee klassen. In de consumptiemaatschappij lijkt de klassenstrijd eigenlijk begraven. De zombies nemen nu de wereld over. Het enige waren consumenten zich druk over maken is dat eenzelfde produkt verschillend geprijsd is, en als producent dat hetzelfde werkgedrag verschillend beloont wordt. En in slaap zijn gesust met de verklaring voor die ongelijkheid: marktwerking is ongelijkheid voor een bedrag.
Een interview met Thomas Piketty alhier:
"Ongelijkheid is vandaag veel relevanter dan in de tijd van Kuznets. In de jaren vijftig en zestig kenden we een economische groei van rond de 5 procent per jaar, en het inkomen van iedereen steeg razendsnel. Bovendien beleefden we toen de Koude Oorlog, die maakte dat de machthebbers bang waren om de ongelijkheid groter te laten worden."
