Volgens de Occupy beweging buit 1% van de wereldbevolking de 99% uit en worden ze steeds rijker. In feite ligt de grens tussen arm en rijk -althans wat inkomensontwikkeling betreft, bij de vijf of tien procent. Waarom worden mensen boven deze grens steeds rijker?
Labda geeft de mate van sparen aan. Hoe meer mensen sparen, hoe rijker ze worden. Bron: artikel.
Onderzoekers die zich bezig hielden met inkomensverdeling hebben ontdekt dat er voor de rijken – de bovenste 5% tot 10% – en de rest, twee verschillende regels gelden. Voor de meeste mensen geldt de statistische verdeling van Maxwell-Boltzmann, die bijvoorbeeld op bewegende gasmoleculen ook van toepassing is. Dat wil zeggen dat het aantal mensen met een hoog inkomen exponentieel afneemt naarmate het inkomen hoger wordt. Op dubbelzijdig logaritmisch papier uit zich dit als een kromme die zich pijlsnel de bodem in boort. Voor de rijkaards blijkt echter een andere verdeling te gelden: de zogeheten verdeling van Pareto, die er op dubbelzijdig logaritmisch papier uitziet als een rechte lijn naar beneden.
Universele wetmatigheid
Dit statistische patroon blijkt universeel in de menselijke geschiedenis – vanaf de tijd van de oude Egyptenaren tot nu. Dit wijst erop dat er een universeel effect verantwoordelijk is, dat klaarblijkelijk in iedere menselijke maatschappij functioneert. Al meer dan honderd jaar geleden wezen natuurkundigen (die, zoals bekend, zich graag overal mee bemoeien) er op dat de inkomensverdeling voor de grote massa erg veel leek op de genoenmde Maxwell-Bolzmann verdeling. In een gas hebben gasdeeltjes met een zeer hoge energie zeer veel kans om tegen een ander gasdeeltje aan te botsen en hierdoor de energie kwijt te raken. Deze natuurkundigen veronderstelden daarom dat dat kwam omdat mensen bij iedere economische transactie rijkdom uitwisselden, net zoals gasmoleculen dat doen met energie.
Het geheim: sparen
In de eenvoudigste modellen lopen mensen het risico bij elke ontmoeting al hun geld te verliezen, waardoor er veel meer extreem armen ontstonden dan in werkelijkheid het geval is. Daarom stond Bikas Chakrabarti’s team van het Saha Institute of Nuclear Physics in Kolkata, India, in hun model mensen toe een bepaald deel van hun geld te behouden bij elke uitwisseling. Dit leverde de bekende Maxwell-Boltzmann verdeling op. In de volgende stap spaarden mensen een bepaald deel van hun rijkdom, per mens verschillend. Dit leverde de bekende Pareto-staart op. Dit resultaat werd ook door andere onderzoeken ondersteund: in een vergelijkbaar model spaarden de rijkste 10% het meest. Het lijkt er dus op dat er een eenvoudig recept is voor de 90% om rijker te worden: sparen. Daarmee kunnen ze ontsnappen aan de gevreesde Bolzmann-verdeling. Zie hier voor tips om zuiniger te leven.
Steun Occupy, ga sparen
Uit deze modellen blijkt nog wat interessants. Hoe meer mensen ervoor kiezen te aparen, hoe gelijkmatiger de rijkdom wordt verdeeld. Inderdaad zijn de spaarzaamste landen, zoals Nederland, vaak ook de landen met de kleinste inkomensverschillen. Met andere woorden: ongelijkheid zal er altijd zijn, maar het kan verminderen als we allen meer sparen, in plaats van bijvoorbeeld de schatrijke Heinekens te spekken door in een café te gaan drinken.
Bron
Ideal-Gas Like Markets: Effect of Savings, ArXiv (2005)
