De ontdekking van buckyballs, de uit zestig koolstofatomen bestaande moleculaire voetballen, vormde het begin van de koolstofrevolutie, die uiteindelijk koolstofnanobuisjes en grafeen opleverde (met nog veel meer materialen in de pijplijn). Toch blijkt ook deze “oer” exotische koolstofverbinding nog heel wat geheimen te verbergen. Onder meer hun onverwachte en opmerkelijke geneeskundige effecten. Zal dit ook bij mensen zo werken?
Buckminsterfullereen, ook bekend als C60, fullereen, buckyball of moleculaire voetbal, beschikt over opmerkelijke geneeskundige eigenschappen.
Onderzoekers van de universiteit van Parijs en collega’s dienden het molecuul buckminsterfullereen, ook wel bekend als de “moleculaire voetbal”, buckyball, of C60, toe aan ratten, opgelost in olijfolie. C60 is apolair, dus lost veel beter op in olie dan in water. Ze ontdekten dat het molecuul de levensduur van de ratten ongeveer verdubbelde, dit zonder chronische vergiftigingsverschijnselen. De resultaten doen volgens de onderzoekers vermoeden dat het effect van C60, een antioxidant (een stof die vrije radicalen wegvangt; vrije radicalen zijn gevaarlijke incomplete moleculen die atomen van bijvoorbeeld eiwitten of DNA weggrissen en zo ernstige schade veroorzaken), voornamelijk wordt veroorzaakt door het verlichten van oxidatieve stress (dat is een tijdelijke ophoping van gevaarlijke vrije zuurstofradicalen, zoals bijvoorbeeld OH. of O: ). Oxidatieve stress komt veel voor bij oudere mensen en andere dieren en is de oorzaak van veel schade aan lichaamscellen.
Geen permanente vergiftigingsverschijnselen aangetroffen
De onderzoekers vonden ook dat het opgeloste C60 werd geabsorbeerd door het maag-darmkanaal en in enkele tientallen uren uit het rattenlichaam verdween. “Deze belangrijke resultaten op het gebied van geneeeskunde en toxicologie openen de poort naar vele mogelijke biomedische toepassingen van C60, inclusief kankertherapie, neuro-degeneratieziekten en veroudering,” aldus een onderzoeker.
“C60 kan oraal worden toegediend en wordt nu met vele tonnen per jaar geproduceerd, zodat het niet langer nodig is om de toevlucht te zoeken tot in water oplosbare afgeleiden. Deze zijn namelijk moeilijk te zuiveren en, in tegenstelling tot zuivere C60, soms giftig.”
De combinatie van C60 en olijfolie leidt bijna tot een verdubbeling van de levensduur (langer doorlopende lijn). Bron: artikel.
Veelbelovend medicijn
Sinds het jaar 1993 hebben talloze onderzoeken laten zien dat C60 en van C60 afgeleide stoffen opmerkelijk hoog potentieel tonen in verschillende deelgebieden van de geneeskunde en de biologie, voornamelijk wat betreft het splijten van DNA, als hulpmiddel bij het in beeld brengen van stukken weefsel, bescherming tegen UV- en ioniserende straling, antivirale werking, de al eerder genoemde anti-oxidantwerking, de werking tegen plakvorming, tegen allergische reacties en het voorkomen van de ontwikkeling van angina pectoris, stimulering van het immuunsysteem en antitumoreffecten, het bevorderen van de uitgroei van neuronen, transporteren van genetisch materiaal en zelfs de groei van haar, aldus de lijvige opsomming in het artikel in het tijdschrift Biomaterials.
Te mooi om waar te zijn?
Enige voorzichtigheid is zeker op zijn plaats. Ratten verschillen in veel opzichten van mensen en ook is het de vraag of in veel langer levende organismen als mensen geen andere vervelende effecten van C60 op gaan treden die we nu nog niet kennen.
Maar toch. Blijkt dit effect niet alleen bij ratten op te treden maar ook bij mensen en werkt het ook tegen andere vormen van schade dan waarmee in de proef is geëxperimenteerd (vergiftiging met chloroform), dan zouden we wel eens de jackpot kunnen hebben geraakt in de strijd tegen veroudering en verwoestende zenuwziekten. Goed nieuws, ook omdat buckyballs niet onder octrooi staan bij een farmagigant.
Bron:
Baati T, et al., The prolongation of the lifespan of rats by repeated oral administration of [60]fullerene, Biomaterials (2012), doi:10.1016/j.biomaterials.2012.03.036 (gratis versie)
