Eline Duimstra (43) uit Hengelo, overtuigd GroenLinks-aanhanger, weet nog precies waar het gebeurde. “Ik stond met mijn auto bij een tankstation, Ik wilde net afrekenen toen er ineens een sterk sociaal-democratisch gevoel in mij opwelden.”
Zoals Eline Duimstra zijn er velen. Volgens onderzoek van TNS NIPO zag 78 procent van de nieuwe PvdA-kiezers zijn eigen keuze niet aankomen. Net als Duimstra hebben ze de partij op feestjes vaak jarenlang verfoeid en beschimpt. Ze vonden de PvdA een bende van baantjesjagers, die het contact met de kiezer volledig kwijt was. Een stelletje linkslullende zakkenvullers.
Bert Bokhoven, onderzoeker bij TNS NIPO, ziet een parallel met een vulkaanuitbarsting. “Wie op de flanken van een schijnbaar slapende vulkaan leeft, weet dat hij gevaar loopt. Maar omdat er niets gebeurt, wordt hij uiteindelijk toch overvallen door een uitbarsting. Dit zien we hier ook. Na tien jaar is het afgeven op de PvdA zo normaal geworden, dat we volledig overrompeld zijn als we ons electoraal ineens tot hen aangetrokken voelen.”
Hoewel het voor Duimstra nog altijd onwerkelijk voelt, beseft zij dat zij zich naar deze nieuwe situatie zal moeten schikken. “Een electorale switch naar de sociaal democraten voelde voor mij altijd aan als een ver-van-mijn-bed-show. Het was iets wat anderen overkwam, maar mij niet. Maar nu komt het ineens heel dichtbij. Ik realiseer me dat de man waar ik woensdag op ga stemmen daadwerkelijk van de PvdA is.”
Het is nog maar de vraag hoe duurzaam de koerswijziging van de nieuw verworven kiezers is. Bokhoven: “Je zult zien dat het regeerakkoord niet in lijn ligt met hun verwachtingen en dat ze straks weer vooraan staan om de PvdA keihard de grond in te boren.”
