Mensen breken zich al eeuwen het hoofd over schoonheid en lelijkheid, maar het verlossende antwoord lijkt uit de neurobiologische hoek te komen. En wat blijkt? Over smaak valt niet te twisten.
Mooie muziek en mooie visuele kunst worden op dezelfde manier gewaardeerd door het brein. Dat blijkt uit nieuw onderzoek naar de beleving van kunst, gedaan door Semir Zeki, neurobioloog aan het University College London, en collega’s. Volgens Zeki is dat een stap dichter bij een algemene definitie van het vage begrip ‘schoonheid’.
21 gezonde mannelijke en vrouwelijke proefpersonen met verschillende etnische en culturele achtergronden werden voor de studie onderzocht in een MRI-scanner terwijl ze naar afbeeldingen keken of naar muziek luisterden. Eerder hadden ze van dezelfde platen al aangegeven of ze deze ‘mooi’, ‘neutraal’ of ‘lelijk’ vonden. Die oordelen werden vergeleken met de resultaten uit de hersenscan.
Telkens bleek dat de mediale orbitofrontale cortex op de scans oplichtte bij kunst die eerder als ‘mooi’ werd aangemerkt. Opmerkelijk is dat muzikale en visuele kunst het deel voorin de hersenen in gelijke mate lijken te beroeren. “Vrijwel alles kan als kunst worden beschouwd, maar we denken dat alleen creaties die activiteit in de mediale orbitofrontale cortex teweeg brengen als ‘mooi’ kunnen worden geclassificeerd,” zegt Zeki. Daarmee is er natuurlijk geen objectieve definitie voor pracht gesteld, maar het lijkt nu toch bewezen dat discussie over persoonlijke voorkeuren vrij nutteloos is.
Overigens zijn er bij het waarnemen van schoonheid nog andere hersengebieden actief. Op MRI-scans licht bij het aanschouwen van kunst ook het hersengebied op dat vooral met romantiek wordt geassocieerd: de nucleus caudatus. Een relatie tussen de beleving van liefde en de beleving van schoonheid ligt voor de hand, maar moet nog verder worden onderzocht.
Bronnen: Wellcome Trust, PLoS ONE
