Een generatie geleden kostte je het als bioloog je carrière als je het ook maar durfde te suggereren, denk aan het geval-Popp die als grenswetenschapper verder moest, maar nu gaan steeds meer onderzoekers om. Cellen baden in zeer zwak licht. Vormt licht een sleutel voor het geheim van het leven?
Popp maakte deze opname van biofotonen. Hij en zijn groep geloven dat een hoog-geordend proces biofotonen opwekt.
Tot nu toe is het hoe en waarom van biofotonen een knagend raadsel. Biofotonen zijn lichtdeeltjes met een energie in het zichtbare of ultraviolette deel van het spectrum die door levende cellen worden afgegeven (niet te verwarren met bioluminescentie door speciale lichtgevende eiwitten in onder meer bepaalde bacteriën).
Controversiële theorie
Tot nu toe is nog onduidelijk hoe biofotonen precies vrijkomen, maar onderzoekers denken nu op het spoor te zijn. De verklaring volgens hen: bij verschillende biochemische processen komt energie vrij die als een zogeheten exciton, een trilling, naar het celoppervlak wordt geleid en daar als licht vrijkomt. Het lijkt er op dat onze cellen in een zeer zwak licht baden: enkele tientallen per seconde per vierkante centimeter in een weefselkweek. Niet erg veel als je dit afzet tegen de hoeveelheid cellen in een vierkante centimeter doorsnede: vele miljoenen en het duizenden malen grotere aantal fotonen in strooilicht. Kortom: het idee dat celcommunicatie via licht plaatsvindt is op zijn zachtst gezegd nogal controversieel.
Regelmatige signalen
Nieuw bewijs lijkt de verguisde, vroege pioniers van biofotonica nu toch gelijk te geven. Sergei Mayburov van het Lebedev Instituut voor Natuurkunde in Moskou bracht vele uren in het lab door waarbij hij in het donker de patronen met biofotonen vastlegde die visseneieren bij deling uitzenden. Hij probeerde vast te stellen of er een regelmatige structuur is te vinden in de stroom van fotonen. Deze blijkt er te zijn.
Pulscommunicatie tussen cellen?
De biofotonsignalen die Mayburov vastlegde, bestaan uit korte quasiperiodieke uitbarstingen. Deze lijken veel weg te hebben van de signalen die technici gebruiken om binaire data over een kanaal vol met ruis te sturen, wat verklaart waarom cellen deze zeer zwakke signalen in een omgeving vol stoorlicht toch kunnen waarnemen.
‘Aura’s bestaan’
Kloppen deze waarnemingen, dan kan dit een aantal uiterst hardnekkige raadsels oplossen. Zo lijken biofotonen van een groeiende plant de celdelingssnelheid in andere planten met dertig procent toe te laten nemen. Deze verhoging in groeisnelheid is veel hoger dan met normaal licht te bereiken is. Uit andere experimenten blijkt een vergelijkbaar effect op te treden bij zich ontwikkelende eieren: biofotonen van zich ontwikkelende eieren blijken andere eieren in een vergelijkbaar ontwikkelingsstadium te stimuleren. Dit effect heeft ook een keerzijde. Biofotonen van eieren in een later ontwikkelingsstadium blijken de ontwikkeling van jongere eieren af te remmen of zelfs helemaal stil te leggen. Meer informatie in [2].
Nog veel openstaande vragen
Nu we weten dat biofotonen inderdaad een plausibel mechanisme vormen om signalen over te dragen,weten we nog steeds niet hoe dit mechanisme precies werkt. Het zenden is duidelijk, maar hoe gaat de ontvangst in zijn werk en hoe beïnvloedt deze de levensprocessen? Het evolutionaire voordeel lijkt duidelijk. Hiermee worden groeiprocessen geharmoniseerd en gecoördineerd, waardoor het organisme optimaal groeit.
Consequenties van deze ontdekking
Het zou heel goed kunnen dat alle leven zoals we dat kennen door een web van biofotonische communicatie is verbonden. Dit zou een compleet nieuwe onderzoeksrichting vormen.
Eerder als kwakzalverij afgedane alternatieve behandelswijzen die lichaamscontact of contact tussen patiënt en levend dier of plant inhouden, kunnen niet meer zonder meer als onzin afgedaan worden. Er is nu namelijk een valide fysisch mechanisme bekend waardoor deze alternatieve behandelingen kunnen werken. Grondig empirisch onderzoek moet hier kaf van het koren scheiden.
Als we de code van biofotonen kunnen kraken, zouden we hiermee mogelijk de groei van kankergezwellen kunnen stoppen of de groei van landbouwgewassen of celdeling in een beschadigd deel van het lichaam kunnen versterken.
Bron
1. Sergey Mayburov, Photonic Communications and Information Encoding in Biological Systems, ArXiv preprint server, 2012
2. M. Cifra et al., Electromagnetic cellular interactions, Prog. Biophys. Mol. Biol., 2010 (helaas paywall)
