Het nieuws dat neutrino’s sneller reisden dan het licht lijkt nu een nasleep van jewelste te krijgen. De deeltjes zouden de door Einstein opgelegde snelheidslimiet hebben doorbroken in een reis tussen de deeltjesversneller Large Hadron Collider in Zwitserland en de Italiaanse OPERA-detector. De wetenschappers geloofden zelf hun eigen resultaten niet, maar hun claim bleef lang overeind. Tot begin dit jaar, toen de kwestie ontkracht leek te worden door een losse kabel in de opstelling. De kwestie leek van tafel, maar niets blijkt minder waar.
De enorme OPERA-detector waarmee de sneller-dan-licht-neutrino’s vorige jaren werden gedetecteerd. OPERA staat voor Oscillation Project with Emulsion-tRacking Apparatus. Afbeelding: © OPERA collaboration
De wereld is te langzaam
Er bleek de afgelopen weken een groeiend aantal wetenschappers binnen en buiten het CERN te zijn dat gelooft dat de metingen van eind vorige jaar wel degelijk correct waren. Dat wil zeggen dat de neutrino’s wel degelijk met de lichtsnelheid reisden en dus niet 60 nanoseconden te snel aankwamen in Italië.Onderzoeker Mario Rana van de CERN Council Strategy Group (CSG) legt aan de telefoon uit wat voor consequenties die conclusie heeft. “We stellen dat die neutrino’s niet te snel gingen, maar feitelijk de wereld te langzaam! Hoe bizar dat ook mag klinken.”
Rana zegt dat er door het OPERA-experiment aan het licht is gekomen dat de aarde langzaam maar zeker steeds verder uit de pas is komen te lopen met de ‘echte’ tijd van het ruimte-tijd-continuüm. “Het verschil lijkt maar minimaal, maar als we de 60 nanoseconden uit het experiment extrapoleren over de gehele leeftijd van het universum, dan blijkt dat wij inmiddels een hele aardse dag achterlopen.”
Vooral belangrijk voor de wetenschap
Afbeelding: © Wikimedia Commons
Grote verwarringen zoals die na de vermeende sneller-dan-licht-neutrino’s van vorig jaar kun je zo voorkomen. Toen kwam zelfs de speciale relativiteitstheorie van Einstein onder vuur te liggen. “Je wilt een uitstekende theorie die al bijna honderd jaar de basis vormt voor de natuurkunde niet onderuit laten halen omdat blijkt dat je de tijd jarenlang verkeerd hebt bijgehouden”, lacht Rana.
Onderzoeker Barry Ôn van het Amerikaanse Fermilab reageert in eerste instantie verbaasd als we hem de kwestie voorleggen maar beaamt vervolgens dat het van groot belang is dat we met onze tijdsmeting zo dicht mogelijk bij de ruimte-tijd-continuüm blijven. “Vooral voor tijdmetingen in de wetenschap is dat cruciaal. Daar komt het vaak aan op nanoseconden. Maar van wie hebben jullie gehoord dat we zo ver uit de pas lopen?”
Negatieve schrikkeldag
Dat het bloedserieus is bleek gisteren bij een speciaal belegde vergadering van het CSG. Daarbij waren ook de hoogste bazen van het CERN en de direct betrokken wetenschappers van het OPERA-experiment aanwezig. Via CSG-lid Rana kwam informatie uit dat overleg bij Kennislink terecht. Volgens hem waren de wetenschappers het snel met elkaar eens dat er iets moet gebeuren aan de discrepantie tussen onze tijd en de echte tijd. “Er is besloten dat de beste oplossing een negatieve schrikkeldag is. Bovendien moet dat zo snel mogelijk gebeuren. Ingrijpend, maar in feite gebeurt zoiets op kleine schaal wel vaker. Het gaat dan om schrikkelsecondes.”
Samoa voerde eind vorig jaar al een negatieve schrikkeldag in.
Het is dus mogelijk een dag over te slaan, maar dan rijst dan snel de vraag: welke? En ook daar kon Rana al iets over vertellen. “De voornaamste kandidaat is nu de eerste zondag van april, daar leek een meerderheid van de aanwezigen het over eens te zijn. Het schrappen van een doordeweekse dag zou volgens ons grote gevolgen hebben voor het toch al fragiele economische klimaat.”
geen 1 april grap?
