Aangehouden worden voor fietsen zonder verlichting: het overkomt jaarlijks duizenden mensen. Voor het Justitieel Incassobureau is de zaak afgedaan zodra de boete is betaald. Maar voor de dader begint het dan pas. Hoe terug te komen in een samenleving die niet op verkeersovertreders zit te wachten?
De nachtmerrie voor Bertrand G. (34) begint als hij in december wordt aangehouden voor fietsen zonder achterlicht in de binnenstad van Den Bosch. Nog voordat de acceptgiro voor de boete in zijn brievenbus valt, treft hij zijn huis beklad aan met leuzen als ‘Als automobilist zijnde, zie je echt een fietser niet die niet volledig verlicht is, hond!’ en ‘Het gaat in het verkeer om zien en gezien worden, homo!’ Bertrand wil aangifte doen, maar de politie negeert zijn klachten volledig.
Bertrand raakt in de weken daarna zijn baan en relatie kwijt en raakt in een maatschappelijk isolement. “In de rij voor de kassa in de supermarkt werd ik door het helft van de mensen met de nek aangekeken.”
De reclassering zou hem weer terug moeten brengen in de samenleving, maar dit blijkt een loze belofte. “Twee keer ben ik bij ze geweest. Ze raadden me aan om zoveel mogelijk te solliciteren en eventueel te verhuizen als de bedreigingen aan zouden houden. Dat kan ik natuurlijk zelf allemaal ook bedenken. Maar welke werkgever neemt nog iemand aan met een verleden als ik?”
Bertrand voelt zich voor het leven gestigmatiseerd. “Het is natuurlijk waar dat ik de fout in ben gegaan, maar ik ben zoveel meer dan alleen die fietser zonder licht. Ik verdien toch ook gewoon een tweede kans?”
De reclassering te Den Bosch geeft toe dat de reïntegratie van Bertrand tot dusverre niet erg succesvol is verlopen, maar weigert de hand in eigen boezem te steken. “Wij hebben gedaan wat binnen onze mogelijkheden lag voor meneer G. Maar de volkswoede die een fietser zonder licht teweeg brengt, kunnen wij niet beteugelen.”
Bertrand is inmiddels verhuisd en beseft dat hij vooral veel geduld zal moeten hebben. “Eigenlijk kan ik mijn leven pas weer oppakken als de misdaad over 10 jaar verjaard is. Het is toch onrechtvaardig dat ik nu zo lang buitenspel word gezet? Waarom zijn zulke toestanden mogelijk in een land als Nederland?”
