Naar nu blijkt, hebben veel raadselachtige ouderdomsklachten een eenvoudige oorzaak. De ooglenzen van oude mensen laten geen blauw licht meer door, waardoor hun dagritme wordt verstoord en hun gezondheid aangetast.
Verklaring decennia over het hoofd gezien
Wat hebben geheugenverlies, een langzamer reactietijd, depressies en slapeloosheid met elkaar te maken? Alle zijn het ouderdomsverschijnselen die tot nu toe onverklaard bleven. Medisch onderzoekers probeerden alles uit, variërend van een te hoog cholesterolgehalte en vetzucht tot hart- en vaatziekten en te weinig beweging. Uit een steeds groeiende verzameling bewijs blijkt echter dat er waarschijnlijk een heel andere oorzaak is: de veroudering van de ogen.
Lichttherapie kan bij oudere mensen gezondheidsklachten als slapeloosheid. depressie en slaperigheid overdag wegnemen. Bron: Wikipedia
Vergelende lens blokkeert blauw licht
Naarmate mensen ouder worden, vergeelt de lens en vernauwt de pupil. Dit verstoort het dagritme van het lichaam, wat weer tot een groot aantal lichamelijke problemen leidt. Naarmate de ogen ouder worden, dringt steeds minder zonlicht door de lens heen, waardoor de zeer belangrijke cellen in het netvlies geen prikkel meer krijgen om het dagritme van het lichaam, onze inwendige klok, te reguleren. “We geloven dat het effect enorm is en pas nu echt wordt erkend als een probleem, ” aldus dr. Patricia Turner, oogheelkundige in Leawood, Kansas, die met haar echtgenoot dr. Martin Mainster, a hoogleraar oogheelkunde aan de faculteit geneeskunde van de university van Kansas al veel gepubliceerd heeft over de gevolgen van verouderende ogen op de gezondheid.
Gevolgen verstoring dag-nachtritme: slapeloosheid, meer hartklachten en grotere kans op kanker
Dag-nacht (circadiële) ritmes zijn de cyclische hormonale en fysiologische processen die het lichaam in de morgen wakker en actief maken en in de nacht in de reparatiestand zetten. Deze biologische klok is afhankelijk van licht. Mensen met een onregelmatig dag/nachtritme, zoals mensen die in ploegendiensten werken, lopen een groter risico op een aantal aandoeningen zoals slapeloosheid, hartklachten en kanker.
Speciale fotoreceptieve cellen in het netvlies vangen zonlicht op en sturen een signaal naar de suprachiasmatische nucleus (SCN), die onze biologische klok regelt. De S.C.N. ‘bedient’ het lichaam met een dosis melatonine in de avond en cortisol in de morgen. Melatonine zet het lichaam in de rust- en reparatiestand; bij mensen die weinig melatonine afscheiden (een teken voor een haperende SCN), komt meer diabetes, hartziekten en kanker voor. Pas in 2002 werd ontdekt dat er een speciaal type cel bestond. Tot die tijd namen wetenschappers aan dat de bekende staafjes en kegeltjes de prikkel verzorgen. Na deze ontdekking werd ook bekend dat deze cellen op blauw licht reageren en direct met de hersenen communiceren. Precies het type blauwe licht dat energiezuinige lampen uitzenden.
Helaas is het uitgerekend blauw licht dat wordt gefilterd door de vergelende lenzen. Naar schatting krijgt een 45-jarige slechts 50% van de benodigde hoeveelheid blauw licht voor maximale prikkeling van de SCN. Bij 55-jarigen is dit 37 procent en bij 75-jarigen slechts 17 procent, blijkt uit een publicatie van het echtpaar. Uit Europees onderzoek blijkt dat daglicht wel effect heeft op het verlagen van de melatoninespiegel bij jonge vrouwen, maar niet bij vrouwen op middelbare leeftijd. Deze bliujken een veel hogere dosis blauw licht nodig te hebben om te compenseren voor de vergeling. Bij jongere personen heeft blootstelling aan blauw licht om die reden ook een hogere alertheid, minder slaperigheid en een verbeterd humeur tot gevolg. De reden waarom ons humeur doorgaans beter is op een zonnige dag.
Vervangen van troebele ooglens geneest slapeloosheid en slaperigheid overdag
Zweedse onderzoekers ontdekten ook dat patiënten die een cataractoperatie (staaroperatie) hebben ondergaan (operatie waarbij de vertroebelde lens wordt vervangen door een heldere kunstlens) veel minder last hadden van slaperigheid overdag en slapeloosheid ‘s nachts. Uit een andere studie bleek na de operatie een verbeterde reactietijd. Turner gelooft dat uiteindelijk aangetoond zal worden dat staaroperaties resulteren in een hoger niveau melatonine, waardoor deze mensen ook minder last hebben van kanker en hartklachten. Ze vragen zich ook af of het wel slim is om, zoals nu gebeurt, een filter in de lens in te bouwen tegen blauw licht. Dit zou maculadegeneratie voorkomen, maar de wetenschappelijke bewijzen hiervoor zijn twijfelachtig. Dat blauw licht nodig is, wordt daarentegen steeds duidelijker.
Meer felle lampen binnenshuis met veel blauw
Vooral ouderen, die veel tijd binnenshuis doorbrengen, lopen risico. Kunstmatig licht is ongeveer 1000 tot 10 000 maal zo zwak als zonlicht. Tot overmaat van ramp zit kunstlicht in het verkeerde deel van het spectrum. Geen wonder dus dat de al grijzende Dr. Mainster en Dr. Turner extra felle verlichting hebben geïnstalleerd in hun eigen kantoor om de veroudering van hun ogen te compenseren.
Bron:
New York Times
En de lenzen worden geel dankzij dat blauw licht.
