Rechtspraak experimenteert met empirische bewijzen:
In 2013 gaan enkele Nederlandse rechtbanken een experiment aan door de rechtspraak te baseren op empirische bewijzen. Binnen justitiële kringen groeit de behoefte om rechtspraak niet meer alleen te baseren op de eigen intuïtie van de rechter.
Het Ministerie van Veiligheid en Justitie laat in een recent gepubliceerd rapport weten dat de rechtspraak serieus moet kijken naar een ‘evidence-based’ methode. Dit is een systeem dat zich baseert op concepten die overgewaaid zijn uit de eeuwenoude wetenschapsleer. Beoefenaars geven zich over aan handelingen als empirisch onderzoek, contempleren, delibereren en het rationeel wegen van argumenten. De methode wint de laatste jaren aan populariteit binnen Europa en Nederland kan volgens het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) niet meer achterblijven.
Rechter Henk van Hooijendonk, voorzitter van het Nederlands Genootschap van Rechters, ziet de introductie van de zgn. deductieve methode als ‘een logische vervolgstap’. “Traditioneel bepalen rechters vooral de schuld aan de hand van de vraag of de verdachte fysiek aantrekkelijk is, hoog aan de maatschappelijke ladder staat of heeft bekend na weken van slaaponthouding. Ik ben benieuwd naar die ontwikkeling van ‘evidence based’ rechtspraak. Het idee van bewijs voor schuld is aanlokkelijk. Bijvoorbeeld: staan iemands vingerafdrukken op het mes dat in het lijk steekt?”
De introductie van de nieuwe methode stuit op veel weerstand binnen justitiële kringen. Zowel rechters, Officieren van Justitie als advocaten zouden zich moeten omscholen. Johan te Gansen, civiele rechter te Arnhem: “Het is een misvatting dat rechtspraak in regeltjes te vatten is. Uiteindelijk ga je toch uit van je innerlijke kompas, de juiste intuïties hebben is een kwestie van ervaring. Met logica maak je de samenleving echt niet veiliger.”
Staatssecretaris Teeven heeft aangekondigd een pilot met de nieuwe vorm van rechtspraak in 2013 te starten in de rechtbanken van Assen en Den Bosch. Andere rechtbanken volgen in 2014 en 2015.
"
Staan er vingerafdrukken op het concept: de waarheid,
is er DNA blijven plakken aan het idee: de vrijheid,
zijn er bloedspatten te vinden op: gezond verstand?