De mobiele telefoon is alomtegenwoordig in Kenia, zelfs in de armste dorpen. Een groepje Keniaanse programmeurs en ondernemers ontwikkelt nu baanbrekende medische toepassingen – voor een fractie van de prijs van buitenlandse bedrijven.
De mobiele telefoon is niet meer weg te denken uit het leven van de meeste Kenianen, waronder deze Maasai. Bron: University of British Columbia
Student verbetert gezondheidszorg
Erick Njenga, a 21 jaar oude student bedrijfsinformatica aan Nairobi’s Strathmore University, ontwikkelde met drie studiegenoten in 2011 een programma dat duizenden Keniaanse gezondheidswerkers op hun mobiele telefoon kunnen gebruiken om infectieziekten te rapporteren en hun verspreiding te volgen. Dit vlak voordat de overheid een veelvoud wilde betalen voor wat ze nu aan Njenga betalen. Njenga’s succes staat niet op zichzelf. Hij is één van de vele technisch begaafde Keniaanse IT-ondernemers, die op dit moment verantwoordelijk is voor een explosie van hoogwaardige IT-producten. Njenga’s applicatie bijvoorbeeld, waarmee de verspreiding van HIV in kaart kan worden gebracht en zo met preventie kan worden gestopt, is letterlijk van levensbelang voor het land, waar vier procent seropositief is. Ook tuberculose en malaria eisen per jaar duizenden doden.
Gepeperde offerte
In 2010 drong bij de Keniaanse overheid door dat het toenmalige systeem - handgeschreven rapporten en SMS’jes – hopeloos inadequaat was. Rapporten van de vijfduizend lokale klinieken werden eerst in regionale centra bijeengebracht en vervolgens met de hand ingevoerd in het centrale kantoor in Nairobi. Hierdoor waren er vertragingen van weken tot maanden – met dodelijke gevolgen.
Er werd een offerte opgevraagd aan de Indiase telecomreus Bharti Airtel. Het bedrijf stelde voor om tienduizenden dollars aan speciale mobiele telefoons en SIM-kaarten te besteden en nog 300 000 dollar om de applicatie te ontwikkelen. Totale kosten: 1,9 miljoen dollar. Ook moest gebruik worden gemaakt van het netwerk van Bharti.
Studenten bieden uitkomst
Om die reden – lock-in op het netwerk van Bharti – blokkeerde de Keniaanse procureur-generaal de deal. Via een Amerikaanse hulporganisatie werd contact gelegd met studenten van de universiteit met de vraag of zij niets iets beters konden programmeren.
Daar voelden ze wel wat voor. De studenten brachten enkele dagen door in het Keniaanse ministerie van Gezondheidszorg, waarbij ze het hele proces leerden kennen. Vervolgens programmeerden Njenga en zijn groep een robuuste webapplicatie die ook op simpele toestellen kon worden gebruikt, onafhankelijk van de mobiele telecommaatschappij. Ook verbeterden ze de database, zodat deze naadloos geïntegreerd kon worden met invoer met mobieltjes.
Zomer 2011 was het systeem al gebruiksklaar. De studenten werkten daarna aan een SMS interface, zodat ook met zeer primitieve toestellen statistieken door konden worden gegeven. Ook werken ze nu aan een medicijn-managementssysteem, zodat medicijnen op dit klinieken terecht komen waar ze nodig zijn. Dit alles voor slechts enkele duizenden euro.
